Zit je vast bij een probleem en ontbreekt het aan creativiteit? Dan kun je misschien inspiratie vinden in TRIZ. TRIZ staat voor “теория решения изобретательских задач”, voor de Russisch sprekenden, voor ons: theorie van inventieve probleemoplossing.
Om problemen slim op te lossen zocht Genrich Altshuller naar 40.000 patenten en op welke wijze bij die patenten problemen werden geïdentificeerd en slim opgelost. Deze interessante science fiction schrijver maakte naam door Stalin te wijzen op verkeerde beslissingen, wat hem 25 jaar werkkampstraf opleverde. Door de dood van Stalin hoefde hij die niet geheel uit te zitten, waardoor hij het werk aan TRIZ kon voortzetten.
TRIZ start met het zoeken naar tegenspraken. Bij problemen zie je vaak dat de oplossing voor het ene probleem het andere oproept. Precies als zich dat soort dilemma’s of contradicties voordoen, krijgt Altshuller interesse. Neem een mobieltje dat te snel opnieuw moet worden opgeladen. Oplossing is een grotere batterij, maar dat betekent dat het mobieltje te zwaar wordt. Gewicht en ontlading vormen een contradictie. Of medewerkers hebben te lage productiviteit en moeten dus in training, maar door die training missen ze arbeidsuren.
Altshuller kwam met een lijst van 40 principes om te komen tot oplossingen. Maak het probleem kleiner, combineer problemen, zie het probleem als een oplossing, zijn een paar principes die ik zelf ook graag gebruik.
Bij TRIZ moet je denken aan:
1. segmenteren (haal er segmenten uit en kijk of je in plaats van het geheel bepaalde segmenten wel kunt verbeteren), bijvoorbeeld in plaats van een vrachtwagen een truck met aanhanger.
2. wegnemen (neem het lastige onderdeel weg en behoud de rest), bijvoorbeeld behoud het hondengeblaf om de inbreker af te schrikken, maar zonder de lastige hond.
3. lokale kwaliteit (verbeter niet het geheel als je een lokale verbetering wilt), bijvoorbeeld een metalen dop op een glazen pot om de pot te kunnen afsluiten
4. samenvoegen van eigenschappen of processen (verhoog de bruikbaarheid van de twee afzonderlijke onderdelen), bijvoorbeeld een personal computer aan het internet zetten om intelligentie lokaal te combineren met intelligentie in het netwerk of een hamer met een greep om spijkers los te halen
5. werk met Russische poppetjes (de vorm zo maken dat de een in de ander past), bijvoorbeeld de telescoop-antenne of telescoop-hengel
6. blessing in disguise (een mislukking zien als een voordeel), bijvoorbeeld post-it stickers die slecht bleven plakken, niet schrikken van al die CO2 bij verbranding, maar die gebruiken als extra groeistof voor kassen
7. zelfbediening (automatisch overnemen van informatie en proces), zoals zelfscannen aan de kassa of de naam van de klant door de klant zelf laten intypen
Het voert te ver ze hier allemaal te noemen. Steeds ga je terug naar wat precies het dilemma is en vervolgens kijk je of er een algemene oplossing is die je kunt gebruiken, om vervolgens deze aan te passen naar jouw wensen. Een hele mooie vind ik nog altijd aan zelfbediening als oplossing bij een amputatie. Het komt het niet in je op, toch is dat een optie. Omdat er ooit een verkeerd been is geamputeerd, hebben ziekenhuizen als oplossing dat je de patiënt zelf een kruisje laat zetten op het te amputeren been, dan gaat het nooit fout.
Er zijn er dus 40, te vinden hier (in het Engels) .
Originele foto: Fanghong via Wikimedia Commons
Eén antwoord op “Inspiratie bij oplossen van problemen: TRIZ”