Een van de lastigste zaken in de tijd van mobieltjes en andere aandachtsvragers is het zorgen voor echte aandacht. Dat lukt met een ingewikkelde reparatie makkelijker dan bij een creatief besluitvormingsproces. Er zijn namelijk verschillende soorten aandacht, die alledrie nodig zijn.
Daniel Goleman noemt drie vormen van aandacht: naar binnen gericht (bijvoorbeeld op die lastige pietepeuterige schroef), naar buiten gericht (gericht op wat de mensen om je heen doen) en een “other focus” (een ander soort aandacht waarbij je niet op de details maar het totaal om je heen ziet). Neem een feestje waarin je een borrel inschenkt. Dan kun je gericht zijn op het precies op de rand inschenken, op hoe mensen om je heen dansen, maar ook op de vraag wat er precies aan de hand is op het feestje, waarom de sfeer zo goed is.
Besluitvorming vraagt om verschillende soorten aandacht, Goleman noemt dat een triade. Als je niet naar binnen richt, kun je niet gericht kennis hebben van details, het onvoldoende richten op anderen maakt je dat je geen aanwijzingen krijgt, en als je niet naar buiten richt, kan je blind blijven voor wat er staat te gebeuren.
Om je volledige aandacht te richten op je lastige besluit moet je oefenen om je vrijwillig af te sluiten van externe zaken die je aandacht vragen (telefoon uit, deur dicht) en concentreren op je besluit. Weet in welke fase je bent: ben je aan het verkennen? Zoek je informatie en ben je bezig de opties te verzamelen? Of weeg je alle zaken af en kies je een van de opties? (Zie VIP-Besluit)
- Je legt niet alleen je telefoon weg, maar neemt je bewust voor om de aandacht niet op Facebook of Instagram te richten (anders blijft er maar doorzeuren wat iemand misschien als reactie geeft op de foto van je ontbijt). Sluit de deur en kijkt niet naar vage bewegingen. Sommigen zullen de tijd nemen om te focussen op hun ademhaling.
- Merk het op als je je hebt laten afleiden. Wees je bewust van de oorzaak en sluit die af.
- Concentreer je op je taak en bedenk hoe je je voelt als je deze stap goed hebt afgerond. Neem de drie vormen van aandacht apart mee: de details, de aanwijzingen, en een geïntegreerd (holistisch) beeld.
- Realiseer je daarna dat je weer een taak hebt afgerond en vier successen.
Werken vanuit je belangrijkste waarden
Anderen voegen toe dat je vooraf een apart moment moet nemen om te bedenken vanuit welke waarden je wilt werken. Maak eens een lijst van wat je echt belangrijk vindt en kies de drie belangrijkste er uit. Mensen die dat doen zouden beter in staat zijn om zich niet te laten afleiden door geld, promotie, erkenning of andere zaken die het besluit beïnvloeden, maar niet doorslaggevend moeten zijn.
Uit onderzoeken blijkt dat deze zelfcontrole om je aandacht te kunnen focussen te trainen is door het vaker te doen. Dat leidt niet alleen tot betere besluiten, maar ook tot een betere lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Besluit vandaag nog om meer aandacht te houden bij je besluiten!