Stel je een gevaarlijke omgeving voor. Bijvoorbeeld iemand die je zonder problemen een spreekwoordelijk mes tussen je ribben steekt, door je zwakke plek te gebruiken om er zelf beter van te worden. Iemand anders die je waardevolle idee rooft en het presenteert als het zijne om er zelf beter van te worden. Iemand die zonder enige terughoudendheid leugens over je verspreidt, of iemand die je geheimen doorvertelt. Ik heb het natuurlijk over bureaupolitiek.
Ik heb meegemaakt dat mensen op het kantoor waar ik werkte tegenover elkaar kwamen te staan. Het was allemaal verschrikkelijk belangrijk en verschrikkelijk negatief. Roddels, geruchten, trucs: alles werd gebruikt. En achteraf is er iemand ontslagen, terwijl anderen in verwarring achterbleven hoe het kwam dat ze zich zo hadden laten meeslepen. Zelfs de winnaar van het conflict kwam er niet ongeschonden uit. Gelukkig had ik mij aan de negatieve sfeer onttrokken omdat ik op een andere afdeling werkte en de aanstichter maar al te goed kende. Ik had ongemerkt juist gereageerd en overleefde door zelf besluiten wat ik moest doen.
Wat leerde ik? Vier manieren om te overleven in de kantoorjungle.
1. Breng het bedrijf in beeld.
Het eerste wat je doet is kijken naar de macht. Dat kan de baas zijn, maar ook anderen komen er voor in aanmerking. Dus vraag je af: “Wie zijn de echte beïnvloeders?” “Wie heeft autoriteit, maar neigt er niet naar om het uit te oefenen?” “Wie wordt gerespecteerd?” “Wie verdedigt of begeleidt anderen?” En “Wie is het brein achter het bedrijf?”
2. Kijk naar de klieken in het bedrijf
Er zijn altijd informele netwerken die misschien niet de macht hebben, maar wel veel invloed. In die informele netwerken wordt minder gekeken naar inhoud en functie, maar meer naar hoe je je gedraagt. Er zijn vaste recepten om respect te verdienen: nooit over anderen roddelen, mensen verdedigen als ze er aangevallen worden terwijl ze niet bij zijn, oprechte excuses aanbieden als je iets fout deed. Bewaar geheimen!
3. Werk aan je verbinding
Nu ga je kijken welke verbindingen je mist of zwak zijn. Daar kun je gericht aan werken zonder te slijmen. Oprechte aandacht geven helpt altijd: leer de mensen echt kennen
4. Ga niet mee in negatieve hypes
Er zijn altijd tegenslagen die een negatieve toon in het bedrijf brengen. Een reorganisatie kan de toon flink verzieken. Mensen die zich dan laten meeslepen hebben daar achteraf altijd spijt van. Kritiek kan noodzakelijk zijn, maar houd wel een doel voor ogen: ga ergens heen, zoek een uitweg die positieve gevolgen heeft. Het verspreiden van geruchten zonder de bron en de achtergrond te kennen kan zich later flink tegen je keren.
Het is mij gelukt. Lastig is wel dat ik dan niet mee ging in negatieve hypes, maar ook niet in positieve hypes. De balans in meegaan of juist niet heb ik nog niet gevonden.