Nemawashi is een Japanse term voor het goed de tijd nemen voor besluiten. Het is een informeel proces waarbij een geplande verandering doorgesproken wordt met alle betrokkenen. Het gaat daarbij om het wegnemen van hinderpalen en creëren van consensus, maar het gaat hier niet om uitsluitend draagvlak zoeken. Vooral als je lager in de hiërarchie staat en geen macht om verandering af te dwingen is de methode zeer waardevol.
De eerste stap is altijd informeel om wat reacties te krijgen op je idee. Haten mensen het idee? Spreekt het aan? Wat kan hen overhalen om het aansprekender te maken? Zijn er suggesties? Het kan gaan om terloops om commentaar vragen op een ideetje, het kan gaan om verschillende gesprekjes. Nooit in grote bijeenkomsten, maar in een op een onderonsjes en kleine meetings. Altijd staat de initiatiefnemer op scherp om te horen wat beter kan en wat minder sterk is aan het voorstel. Tegelijk kijkt de initiatiefnemer naar de hiërarchie: zijn hooggeplaatste personen erg tegen? Dan kun eventueel je het idee laten vallen. Het kan ook zijn dat de termen die je gebruikt bij je uitleg verkeerd vallen of dat je idee teveel lijkt op een eerder mislukt plan. Nooit gaat de initiatiefnemer in discussie, nooit verdedigt hij zijn plan, want het blijft informeel en “maar een gedachte”.
Op basis van deze feedback en zonder dat je al een echt plan had gepresenteerd verfijn je vervolgens je idee op basis van de feedback.
Nemawashi betekent rond de wortels gaan. Door met iedereen te praten wordt zorgvuldiger bekeken wat het echte probleem is en of er andere oplossingen zijn of variaties van oplossingen bedacht kunnen worden. Omdat iedereen een goed begrip heeft van het voorstel is de besluitvorming zelf efficiënter en zijn er geen scherpe debatten waarbij mensen misschien een nederlaag leiden. Het gaat niet om een proces van democratie: er is een eigenaar van het voorstel en die doet uiteindelijk ook het voorstel. Maar men zoekt wel sterk naar consensus of op zijn minst consent (consensus betekent dat iedereen het eens is, consent betekent dat mensen geen overwegend bezwaar hebben). Doordat niemand gezichtsverlies hoeft te leiden is het een typisch Japanse methode.
Toyota wist met deze zorgvuldige manier het assemblageproces van de autofabriek sterk te verbeteren en fouten te voorkomen.
De methode is vooral handig als je voortijdige discussie wilt voorkomen of als je niet erg hoog in de hiërarchie zit. Hoewel de methode wel eens geassocieerd wordt met achterkamertjes en gebrek aan transparantie, is het een manier waarbij veel steun verkregen wordt vooraf en het niet nodig is om een machtsstrijd te voeren.